Friday, May 10, 2013

Цаг яваад л байна

2013 он. Бага байхад телевизээр дандаа л, онгоц барьцаалсан эсвэл дэлхий сүйрэх гээд түүнийг нь үнэхээр лаг буудуулаад ч үхэхгүй "үхэрчин залуу"с авардаг кинонууд их гардаг байсанд  тэрүү, 2010 он гэхэд л дэлхий сөнөчих ч юм шиг санагдаад зарим орой оронд орчихоод айгаад унтаж чаддаггүй байлаа. Гэтэл 2013 он болчихоод явж байна, шинжлэх ухаанч сэтгэхүйд дэлхий үүсээд  4.5 тэрбум жил болчихсон идэр насан дээрээ явж байгаа юм гэсэн. Цаашдаа тэр хэмжээгээр л хөх нүдэн гараг маань эргэлдээд л байж байх биз, эвий эх дэлхий минь даанч бид аль хэдийнэ огт байгаагүй шигээ алга болчихсон байна биз.

Өчигдөр хүн эргэх зорилго агуулан эмнэлэг дээр очлоо. Манай улсын эмнэлэгүүдийн хажууд дээд зэрэглэлийн зочид буудал гэсэн л үг, гэхдээ нэг өрөөнд 6 ортой, 6 эмчлүүлэгч байна. Албаар тэгж оруулсан уу дунд эргэм насны ганц эмэгтэйг хасвал бусад нь бүгд 70 гаруй насныхан. Байгалиас заяасан амаараа чандмань эрдэнэ хоолой давуулж чадахгүй хүн ч байна, манай талын эмчлүүлэгч шиг эмчилгээндээ түүртэхдээ ааш нь хөдлөх хүмүүс ч байна. Тэгээд харахнээ хүн гэх бид чинь яасан ч өрөвдмөөр богинохон амьдардаг юм дээ. Физик чанараараа ядаж дэлхийнхээ насны хэлтэрхий төдий наслах бололцоогүй амьтад юм шиг. Хуйлран эргэлдэх тэмцлийн хар жатга эрин эрин дамжин хүний сэтгэлийг хордуулсаар. Өчүүхэн тэр амьдралыг амьдраагүй юм шиг өнгөрүүлж буй хүмүүс олонх аж. Орчлон ертөнцөд өнгөний төлөө амиа тавьдаг арчаагүй амьтад бид л байх. Монгол улсын эдийн засгийн хөгжил, хүн сансарт нисгэх хоёр чинь 21-р зуунд ярихад хүүхдийн сэдэв биш үү. Гэхдээ энэ зууны сэдэв юу байхыг миний толгой боловсруулан хэлж чадахгүй юм. Магадгүй хүн төрөлхтөн анхаарал хандуулах өнцгөө өөрсдийн дотогшоо чиглүүлэх болов уу. Энэ муу махан биед судлагдаагүй зүйлс зөндөө. Эсвэл судалчихсан нөхөд нь нуугаад яридаггүй ч юм уу.

Ямартай ч бид тогтоогдсон хугацаанд амьдрана гэж амьсгалж явна. Зарим хүмүүс нь улс төр ярьсаар амьсгалах агаар "товчлуур" дарахаас хэрэгтэйг мартаад, манай үеийн залуус нэг шөнийн жаргалаар миний мэдэх үнэт зүйлсийг тавиад туучих юм. Капиталисм, ардчилал, хүний эрх ярьж болноо гэхдээ эрдэнэт орчлонгийн амьтдын дунд одоогоор ганц байгаа бичиг үсэгтэй адгууснууд чинь бид шдээ. Хайраа харамгүй түгээж гэмээнэ, хэлтэрхийг нь долоож, мэдлэгийг хичээнгүй юүлж гэмээнэ, тархи сэтгэдэг болж эхэлдэг тавилантай шиг байна шүү энэ орчлон. Олны дунд ганцаардан алхахад өгөгдсөн цаг ямар удаан, удаан уулзаагүй нөхөдтэй уулзахад дэлхий юутай хурдан эргэх.

Үнсгэлжин ганцаараа хязгаарлагдсан цагтай биш шүү хүмүүсээ, хожмын нэгэн өдөр хангинах мэт цагийн зүүний чимээнд сүрдэн дахиад нэг боломж авах талаар залбирч суухын оронд одооноос л бодитоор амьдар. Цаг явж байна.